Artrose is een aandoening aan het kraakbeen in één of meerdere gewrichten. Een gewricht bestaat uit twee botuiteinden wat met kraakbeen is bedekt. Het kraakbeen absorbeert schokken en zorgt dat u uw gewrichten soepel kunt bewegen. Bij artrose wordt het gewrichtskraakbeen steeds dunner en neemt de kwaliteit ervan af door slijtage. Ook de vloeistof in het gewricht neemt af. Door slijtage van het gewrichtskraakbeen en een vermindering van de schokabsorberende vloeistof in de gewrichten, kunnen botten over elkaar gaan schuren, wat de pijn en zwelling kan veroorzaken als uiting van een ontstekingsreactie.
Oorzaken van artrose
Artrose komt over het algemeen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Met name oudere mensen hebben er last van door chronische overbelasting (herhaalde bewegingen) en zware druk (knielen, hurken en zwaar tillen). Ook bij jongeren en vooral intensieve sporters (hockey, tennis, voetbal en hardlopen) met verschijnselen van overbelasting komt artrose voor. Bij te snel belasten van een geïrriteerd gewricht na een blessure kan in de toekomst artrose optreden.
Daarnaast kunnen de volgende factoren invloed hebben:
- Overgewicht
- Hogere leeftijd
- Lichamelijk zwaar werk
- (Sport)letsel
- Traumatische ervaringen
- Erfelijkheid
Symptomen
Mensen met artrose hebben het vaak over ochtendstijfheid of stijfheid na even gezeten te hebben. Meestal verdwijnt deze stijfheid na gecontroleerde beweging. Daarnaast is een veel voorkomend symptoom pijn die ontstaat bij langer achtereen bewegen. Het gewricht wordt dan warmer en dikker. De pijn neemt vaak toe gedurende de dag, maar kan ook in rust optreden.
De meeste voorkomende gewrichten waar artrose in voorkomt zijn de heup en knie.
Typische klachten bij heupartrose zijn pijn in de lies en aan de voor- en zijkant van de heup. Daarnaast komt vaak uitstraling naar het bovenbeen of knie voor. Bij knieartrose is pijn voornamelijk rondom de knie kenmerkend. De pijn straalt uit naar bovenbeen. Verder is er veel last bij opstarten, met name stijfheid. In een vergevorderd stadium van knieartrose kunnen ook standsafwijkingen zoals X-benen of O-benen optreden.
Behandeling
Wat kunt u doen? Doordat uw gewricht stijf aanvoelt of u veel pijn heeft, kan het zijn dat u minder gaat bewegen. Hierdoor kan uw conditie en/of spierkracht verminderen. Ondanks de pijn bij artrose, is het heel belangrijk dat u blijft bewegen. Uw spieren worden hierdoor sterker en uw uithoudingsvermogen wordt groter. Schakel de hulp van uw fysiotherapeut in om uw pijn te verminderen zodat u uw dagelijkse bezigheden kunt blijven uitoefenen. Voor mensen met artrose zijn er speciale oefenprogramma’s.
Wij kunnen u oefentherapie aanbieden gericht op spierversterking, uithoudingsvermogen, looptraining en functionele oefenvormen. Daarbij is voorlichting en zelfmanagement erg belangrijk, kennis over en inzicht geven in de gevolgen van aandoening voor bewegen, belasting-belastbaarheid, omgaan met klachten, actieve en gezonde leefstijl, gewrichtsbescherming en eventuele hulpmiddelen.
Probeer daarnaast om minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten matig intensief te bewegen. Bij matig intensief bewegen bent u niet buiten adem en bent u nog wel in staat om een gesprek te voeren. U kunt hierbij denken aan wandelen, fietsen, traplopen of zwemmen.
Ook gecontroleerd gewicht verliezen kan onderdeel zijn van de conservatieve behandeling. Dit heeft als doel de druk te verlichten voornamelijk op het knie- en heupgewricht.
Indien deze conservatieve aanpak te weinig resultaten boekt, of indien de klachten te ernstig zijn, bestaan er tevens medicamenteuze en operatieve behandelingsmethoden ter behandeling van artrose.
Tips bij artrose
- Probeer minimaal 30 minuten per dag te bewegen.
- Luister naar uw lichaam, doe rustig aan wanneer de klachten erger worden en ga door wanneer de pijn verdwijnt.
- Neem af en toe rust tijdens het bewegen.
- Bouw de duur, het aantal keren en de intensiteit langzaam op.
- Beweeg op een zachte ondergrond als dat prettiger voelt.
- Schoenen met schokabsorberende zolen.
Hoe wordt artrose vergoed?
Vanaf 1 januari 2018 worden vanuit de basisverzekering 12 behandelingen fysiotherapie vergoed bij artrose van heup en knie. U kunt deze behandelingen gedurende 12 maanden gebruiken vanaf start datum. Deze 12 behandelingen zijn een totaal, dus ongeacht heup of knie en linker of rechter zijde. Let op, dit is dus niet per kalenderjaar maar per 12 maanden. Om voor deze vergoeding in aanmerking te komen heeft u een verwijzing van de huisarts of specialist nodig.