Wat is een breuk aan de vinger of hand?
Een breuk is een scheur in het bot of een verplaatsing van het bot. Breuken aan de hand kunnen op verschillende plaatsen zitten, zowel in de middenhandsbeentjes als in de vingers. In de vingers kan het ook samen gaan met het uit de kom gaan van de vinger (sub)luxatie of het loskomen van een pees bij een avulsie fractuur. Oorzaak van een breuk aan de vinger kan komen door een trauma, een stressfractuur of door overbelasting.
Bij breuken kan een onderscheid worden gemaakt tussen een breuk in het gewricht en een breuk buiten het gewricht. In het geval van een breuk in het gewricht is de schade groter en wordt er eerder gekozen voor een operatieve behandeling dan bij een breuk buiten het gewricht. Ook is de nabehandeling langer en intensiever.
Verschillende breuken (fracturen) met de behandelmogelijkheden
- Mallet vinger
Een mallet vinger is een avulsie fractuur van de aanhechting van de strekpees van het topje van de vinger. Een mallet vinger kan optreden wanneer het topje van de vinger geforceerd buigt als de vinger verder gestrekt blijft. Bijvoorbeeld bij het krijgen van een bal op de vinger of bij het opmaken van het bed als de vinger in het overtrek blijft steken. Bij een mallet vinger zijn er 2 behandelmogelijkheden. Bij een kleine breuk wordt gebruik gemaakt van een op maat gemaakte spalk voor 6-8 weken i.c.m. fysiotherapie. Bij een forse breuk of combinatie met een luxatie wordt het operatief vastgezet wat samengaat met een spalk en fysiotherapie. - Jersey vinger
Een jersey vinger is een avulsie fractuur van de buigpees van het topje van de vinger. Een jersey vinger treedt tegengesteld van een mallet vinger op, bij een geforceerde strekking van het topje van de vinger. De behandeling is echter altijd operatief omdat de buigpees neiging heeft om terug te trekken en deze opnieuw vastgezet moet worden. 5 dagen na operatie start fysiotherapie voor de behandeling van de buigpees. - PIP–fractuur
Een PIP-fractuur is een breuk of avulsie fractuur van het middengewricht van de vinger. Deze gaat vaak gepaard met een luxatie van dit gewricht. Bij deze breuk is vaak de schade aan de banden en pezen. Het belangrijkst is om uiteindelijk een goede functie van de vinger terug te krijgen. De behandeling bestaat uit een spalk wanneer na repositie van de vinger de breuk stabiel is. Een operatie kan worden ingezet wanneer de breuk niet stabiel is, dit kan komen door de schade aan de banden. Bij een operatie wordt de breuk oefenstabiel gemaakt zodat fysiotherapie zo snel mogelijk kan plaatsvinden om beperkingen te voorkomen.
- Midphalanx/proximale phalanx fractuur
Een phalanx fractuur is een breuk van het bot tussen het topje en het middengewricht of tussen het middengewricht en de knokkel van de vinger. De breuk kan opgelopen worden bij een val of door klem te zitten met de vinger. Wanneer het een stabiele breuk is met een goede positie van de vinger wordt het behandeld met een spalk voor 3-4 weken. Bij een veranderde stand of instabiele breuk wordt het operatief behandeld. Na een breuk van de phalanx komen verklevingen in de pezen en stijve gewrichten vaak voor. Hierdoor wordt na de spalk of operatie zo snel mogelijk gestart met fysiotherapie.
- Matacarpale fractuur
Dit is een breuk van de middenhandsbeentjes, de meest voorkomende plek is aan de pinkzijde, ook wel de boksers fractuur genoemd. Wanneer de breuk stabiel is wordt het middels gips of een spalk behandeld gedurende 3-5 weken. Het wordt operatief behandeld wanneer er een verkorting van het bot is, die een functionele beperkingen kan opleveren. Fysiotherapie kan worden ingezet als binnen 1-2 weken de actieve bewegelijkheid niet voldoende is verbeterd. Bij een operatieve ingreep is er grote kans op verklevingen en is therapie erg belangrijk. - CMC–fractuur
Een CMC-fractuur is een breuk van het gewricht van de middenhandsbeentjes naar de handwortelbeentjes. Bij deze breuk wordt er vaker gekozen voor een operatie, omdat een standsafwijking in het gewricht, functionele beperkingen van de vingers kan opleveren. DIt kan gepaard gaan met pijn en op een langere termijn artrose. Afhankelijk van de operatie wordt er of nog gips toegepast of vrijwel direct gestart met fysiotherapie.